Advies ronselen volmachtstemmen en ondersteuningsverklaringen
De Kiesraad is om advies gevraagd naar aanleiding incidenten bij de verkiezingen in 2006. Volgens de Kiesraad zijn er geen signalen dat dergelijke praktijken op grote schaal plaatsvinden. Om deze reden moet terughoudend worden omgegaan met het treffen van maatregelen.
Wel wordt geadviseerd om te bepalen dat bij het uitbrengen van een onderhandse volmacht een kopie van het legitimatiebewijs van de volmachtgever moet worden overgelegd. Hiernaast is het wenselijk dat bijgehouden wordt hoeveel volmachtstemmen per verkiezing worden uitgebracht. Volgens de Kiesraad kan voorts meer gebruik worden gemaakt van bestaande mogelijkheden tot opsporing en vervolging, bijvoorbeeld door vervolgingsrichtlijnen op te stellen. Tot slot vindt de Kiesraad het wenselijk dat de huidige regeling voor ontzetting uit het kiesrecht opnieuw bekeken wordt.
Onderzoek
Ter onderbouwing van het advies is onderzoek gedaan naar de historische achtergrond van de bestaande regeling over de ondersteuningsverklaringen en de volmachten. Daarnaast is er een rechtsvergelijkend onderzoek verricht waarbij is gekeken hoe in andere landen wordt omgegaan met de vereisten voor ondersteuning van een politieke partij en met stemmen per volmacht. De uitkomsten van beide onderzoeken zijn bij het advies gevoegd.
Ontzetting uit kiesrecht
De Kiesraad stelt voor om opnieuw te kijken naar de huidige regeling voor ontzetting uit het kiesrecht. Rechters zouden de mogelijkheid moeten hebben om personen die veroordeeld worden wegens ronselen of andere kiesrechtelijke delicten de bijkomende maatregel van ontzetting uit het kiesrecht op te leggen. Dit impliceert dat iemand die zijn zetel in een vertegenwoordigend orgaan dankt aan geronselde volmachtstemmen, zijn lidmaatschap van dat orgaan verliest. Deze verandering vergt grondwetsherziening
