Advies over passief kiesrecht uitgebracht
De afgelopen jaren is er veel aandacht voor het actief kiesrecht, het recht om te kiezen: denk aan het stemmen met potlood en de orde in het stemlokaal. De Kiesraad brengt nu advies uit over het passief kiesrecht, het recht om gekozen te worden. Het gaat dan vooral over het registreren van een naam (aanduiding) van een politieke partij en de kandidaatstelling. De Kiesraad houdt in zijn advies een pleidooi voor een algehele herziening van de Kieswet. Dit is voor het laatst gebeurd in 1989. Daarna is de wet steeds op onderdelen gewijzigd wat ten koste gaat van de leesbaarheid en de onderlinge samenhang.
Moderniseringsslag
Ook acht de Raad de tijd rijp voor een moderniseringsslag. Met behulp van ict-middelen (o.a. email) kunnen registratie- en kandidaatstellingsprocedures op een betrouwbare manier vereenvoudigd worden. Het advies om het voor alle partijen mogelijk te maken om een kandidatenlijst centraal in te leveren, leidt tot minder handelingen en het terugdringen van administratieve en financiële lasten van partijen en uitvoeringslasten van gemeenten.
Fraude
Personen die fraude plegen tijdens verkiezingen, moeten gemakkelijker uitgesloten kunnen worden van het kiesrecht. Het belang van een integer verkiezingsproces staat voorop.
Verenigingseis
In de registratie- en kandidaatstellingsprocedure worden verschillende zaken gecontroleerd, zoals de vraag of iemand bevoegd is namens een partij te handelen. De huidige verenigingseis is hiervoor strikt genomen niet nodig; volstaan kan worden met de eis van volledige rechtsbevoegdheid. Een officieel notarieel document geeft dan duidelijkheid over de inrichting, structuur en bevoegdheidsverdeling van een partij.
De huidige wijze waarop de verenigingseis wordt ingevuld, leidt niet per definitie tot partijen met een interne democratie. Mocht de wetgever dat wel noodzakelijk vinden, dan is het stellen van aanvullende eisen noodzakelijk.