Onderzoek naar internetstemmen brengt mogelijkheden en risico's in kaart
Stemmen door kiezers in het buitenland via internet is complex en er zijn risico's aan verbonden. Dat concludeert consultancybureau Verdonck, Klooster & Associates (VKA) dat in opdracht van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzoek heeft gedaan naar de mogelijkheid van stemmen via internet of het houden van experimenten daarmee.
Het onderzoek is beperkt van omvang en behandelt slechts een viertal aspecten van internetstemmen. In het onderzoek is bekeken welke internetstemsystemen andere landen gebruiken, welke beveiligingseisen van belang zijn en in hoeverre internetstemmen voldoet aan de vereisten van eerlijke vrije verkiezingen. De 2 internetstemsystemen waarmee Nederland heeft geëxperimenteerd bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni 2004 en de Tweede Kamer in 2006 zijn buiten beschouwing gelaten.
Waarborgen en beveiliging
Conclusie van VKA is dat internetstemmen een complexe aangelegenheid is en niet aan alle erkende waarborgen die gelden voor het verkiezingsproces kan voldoen. Zo hangt het van het ontwerp van het internetstemsysteem af in hoeverre integriteit en controleerbaarheid te garanderen zijn. Manipulatie van de stem of uitslag is niet uit te sluiten. Net als bij briefstemmen is het risico dat dwang of beïnvloeding plaatsvindt op de kiezer niet uit te sluiten. Daarnaast is het mogelijk dat een niet-kiesgerechtigde een stem uitbrengt. Tot slot is een internetstemsysteem kwetsbaar voor bijvoorbeeld aanvallen op de servers van het systeem die er opgericht zijn het verkiezingsproces te verstoren. VKA merkt op dat in internationaal verband weliswaar wordt gewerkt aan certificatie van systemen voor internetstemmen, maar dat die nog niet voorhanden zijn.
Hogere opkomst?
Ervaringen in het buitenland wijzen uit dat invoering van internetstemmen niet leidt tot een significant hogere opkomst bij verkiezingen.
VKA doet in het rapport geen concreet voorstel met betrekking tot internetstemmen aan de minister. Naar verwachting besteedt de minister in de kabinetsreactie op het rapport van de 'Commissie onderzoek elektronisch stemmen in het stemlokaal' tevens aandacht aan het onderwerp internetstemmen.