Evaluatie Eerste Kamerverkiezing van 26 mei 2015

De Kiesraad heeft de Eerste Kamerverkiezing van 26 mei 2015 geëvalueerd. De verkiezing is over het algemeen goed verlopen, maar de Raad vindt dat het verkiezingsproces op enkele punten kan worden verbeterd.

Beeld: Kiesraad

Onduidelijkheid

De regeling van de Eerste Kamerverkiezing in de Kieswet en het Kiesbesluit wijkt op punten af van andere verkiezingen. Zo staat niet in de Kieswet dat kiezers (provinciale statenleden) bij de Eerste Kamerverkiezing  de mogelijkheid hebben om een vervangend stembiljet aan te vragen als zij hun stembiljet verkeerd hebben ingevuld. Bij andere verkiezingen is dit wel mogelijk. De minister heeft eerder aangegeven dat dit wat hem betreft gelijkgetrokken kan worden. De Kiesraad onderstreept dat dit duidelijk in de wet moet worden vermeld. Ook kan worden overwogen om, net als bij andere verkiezingen, ondersteuningsverklaringen ter inzage te leggen.

Elektronische publicatie van processen-verbaal

De Raad bepleit de elektronische publicatie van de processen-verbaal van de kandidaatstelling en van de stemming door het centraal stembureau van de Eerste Kamerverkiezing (Kiesraad).  Elektronische publicatie zorgt ervoor dat meer mensen de documenten kunnen inzien. In sommige gevallen is ter inzage legging de meest praktische manier van openbaarmaking, bijvoorbeeld als er sprake is van een grote hoeveelheid gegevens. Maar dat is in deze gevallen wat de Kiesraad betreft niet aan de orde.

Rechtstreeks beroep

De Raad adviseert om rechtstreeks beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State mogelijk te maken tegen het besluit om een waarborgsom die betaald is voor het registreren van een aanduiding, niet terug te betalen. Nu moet er in zo’n geval binnen zes weken een bezwaarschrift worden ingediend. Tegen het besluit tot schrapping van de aanduiding moet gedurende binnen zes dagen beroep worden ingesteld bij de Raad van State. Als een politieke groepering echter bezwaar heeft tegen het ene besluit, zal hij dezelfde bezwaren hebben tegen het andere besluit. Er kan, als het advies van de Kiesraad op dit punt wordt gevolgd, één rechtsprocedure worden opgestart in plaats van twee.