Kiesraad adviseert over formaat stembiljet Tweede Kamerverkiezing
Als meer dan 32 partijen deelnemen aan de Tweede Kamerverkiezing van 15 maart 2017, is het reguliere stembiljet te klein. De minister van BZK heeft de Kiesraad daarom advies gevraagd over de opzet van een alternatief stembiljet en 2 opties voorgelegd. De Raad heeft een voorkeur voor het stembiljet van het formaat 70x100 (bxh) (optie 1). Doorslaggevend voor deze keuze is dat alle kandidatenlijsten op één zijde gedrukt zijn. Dit alternatieve stembiljet wordt alleen gebruikt als op de dag van kandidaatstelling (30 januari 2017) blijkt dat het huidige stembiljet niet volstaat.
Eenzijdig bedrukt stembiljet
Optie 1 in de adviesaanvraag van de minister is een stembiljet van 70x100 (bxh). Dit formaat biedt de mogelijkheid om op een eenzijdig bedrukt stembiljet maximaal 44 partijen (46 kolommen) te plaatsen. Zo’n stembiljet biedt - uitgevouwen - de kiezer de mogelijkheid om in één oogopslag alle kandidatenlijsten te zien. Ook voor het tellen van de stemmen biedt een eenzijdig bedrukt stembiljet voordelen. Uiteraard heeft een dergelijk groot stembiljet ook nadelen, voor de hanteerbaarheid van het biljet door de kiezer en voor de opslag van de stembiljetten in de stembus.
Tweezijdig bedrukt stembiljet
Optie 2 is een stembiljet van 100x50 (bxh), waarbij in eerste instantie maximaal 14 partijen (16 kolommen) voor de kiezer zijn te zien. Bij het verder uitvouwen van het stembiljet zijn de partijen 15 tot en met maximaal 34 te zien. Het voordeel hiervan is dat het stembiljet hanteerbaarder zou zijn voor de kiezer. De kans bestaat echter dat kiezers partijen en kandidaten missen, omdat die op de achterzijde zijn afgedrukt. Dit format geeft meer risico’s voor het tellen van de stemmen. Voorts stelt een dubbelzijdig bedrukt stembiljet hogere eisen aan de kwaliteit van het papier.