Kiesraad stelt uitslag Tweede Kamerverkiezing 22 november 2023 vast
De Kiesraad stelde op 1 december en 4 december 2023 de officiële uitslag van de Tweede Kamerverkiezing vast. Het opkomstpercentage was 77,7%. Van de 13.473.750 kiesgerechtigden brachten 10.475.203 hun stem uit. Van de 26 partijen die deelnamen aan de verkiezing, kregen 15 partijen voldoende stemmen voor een zetel in de Tweede Kamer. In totaal behaalden 38 kandidaten voldoende voorkeurstemmen, daaronder is 1 kandidaat benoemd die anders niet gekozen was geweest.
Dit nieuwsbericht is geactualiseerd en bevat de definitieve aantallen zoals vastgesteld tijdens de tweede zitting van het centraal stembureau op 4 december 2023.
De Kiesraad constateert dat er een zorgvuldig proces is doorlopen van tellingen, hertellingen en controles op het telproces. Wim Kuijken: “De nieuwe regelgeving rond het vaststellen van de uitslag heeft de transparantie en de controleerbaarheid van de telling vergroot. Iedere persoon kon schriftelijk en onderbouwd een melding bij het centraal stembureau doen bij vermoedens van fouten in het proces-verbaal van een stembureau of gemeentelijk stembureau. Ook was het proces van uitslagvaststelling voor iedereen te volgen. De Kiesraad concludeert dat er zich geen bijzonderheden of onregelmatigheden hebben voorgedaan die aanleiding zouden kunnen zijn om de betrouwbaarheid van de uitslag van de verkiezing in twijfel te trekken.”
Bekijk hier het volledige proces-verbaal van de vaststelling van de uitslag en de volledige spreekteksten van de voorzitter van de Kiesraad.
Aantal stemmen
In totaal zijn er 10.432.726 geldige stemmen op kandidaten uitgebracht. Blanco stemden 19.655 kiezers (0,19%) en 22.822 (0,22%) stemmen waren ongeldig. Het aantal stemmen per volmacht was 996.512 (9,5%). Dat is hoger dan in 2021 toen 8.8% van de kiezers bij volmacht stemde.
Het aantal Nederlanders in het buitenland dat als kiezer geregistreerd stond was 107.669. Daarvan hebben 69.047 kiezers in het buitenland een (geldige) briefstem uitgebracht.
Zetelverdeling en restzetels
De kiesdeler is het aantal stemmen dat nodig is om 1 volle zetel te behalen. De kiesdeler wordt berekend door het aantal geldige stemmen op kandidaten te delen door 150, het aantal zetels. De kiesdeler is 10.432.726 : 150 = 69551 76/150 (geschreven als breuk).
Bij de verdeling van de 150 zetels over de partijen is eerst bepaald hoeveel ‘volle zetels’ elke partij behaald heeft. Dat is het aantal keer dat een partij de kiesdeler heeft behaald. Er zijn 140 volle zetels verdeeld. Daarmee waren er nog 10 restzetels te verdelen. 2 restzetels zijn toegekend aan de VVD, 2 restzetels aan GROENLINKS/Partij van de Arbeid (PvdA), 2 restzetels aan de PVV, 1 restzetel aan Nieuw Sociaal Contract, 1 restzetel aan BBB, 1 restzetel aan CDA en 1 restzetel aan de SP (Socialistische Partij). De verdeling van de 150 zetels is als volgt vastgesteld:
|
Partij |
Aantal zetels |
|---|---|
|
VVD |
24 |
|
D66 |
9 |
|
GROENLINKS/ Partij van de Arbeid (PvdA) |
25 |
|
PVV (Partij voor de Vrijheid) |
37 |
|
CDA |
5 |
|
SP (Socialistische Partij) |
5 |
|
Forum voor Democratie |
3 |
|
Partij voor de Dieren |
3 |
|
ChristenUnie |
3 |
|
Volt |
2 |
|
JA21 |
1 |
|
Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) |
3 |
|
DENK |
3 |
|
BBB |
7 |
|
Nieuw Sociaal Contract |
20 |
De 11 overige deelnemende partijen hebben geen zetel behaald:
|
Partij |
Zetels |
|---|---|
|
50PLUS |
0 |
|
BIJ1 |
0 |
|
Piratenpartij – De Groenen |
0 |
|
BVNL / Groep Van Haga |
0 |
|
Splinter |
0 |
|
LP (Libertaire Partij) |
0 |
|
LEF – Voor de Nieuwe Generatie |
0 |
|
Samen voor Nederland |
0 |
|
Nederland met een PLAN |
0 |
|
PartijvdSport |
0 |
|
Politieke Partij voor Basisinkomen |
0 |
Kandidaten
De zetels van elke partij werden als eerste toegekend aan kandidaten die met voldoende voorkeurstemmen zijn gekozen. Het aantal stemmen dat nodig is om met voorkeur te worden gekozen, de voorkeurdrempel, is tenminste 25% van de kiesdeler. De voorkeurdrempel bedroeg 17.388 stemmen. Daarna zijn de overige zetels van de partijen toegewezen aan kandidaten in de volgorde waarin zij op de lijst zijn vermeld.
Onder de 38 kandidaten die de voorkeurdrempel hebben overschreden, is er 1 kandidaat benoemd die anders niet benoemd zou zijn, Hirsch, D.H. (Danielle) voor GROENLINKS/Partij van de Arbeid (PvdA).
Twee kandidaten hebben weliswaar de voorkeurdrempel behaald, maar krijgen toch geen zetel toegewezen, omdat de betreffende partijen geen zetel hebben behaald. Het betreft Van Hooft, lijsttrekker van 50PLUS en Van Haga, lijsttrekker van BVNL/Van Haga.
Geldigheid Tweede Kamerverkiezing
De commissie voor het Onderzoek van de Geloofsbrieven van de Tweede Kamer beoordeelt of de Tweede Kamerverkiezing volgens de regels heeft plaatsgevonden. De Tweede Kamer kan besluiten tot een hertelling of een herstemming bij een of meer stembureaus. Op 6 december 2023 komt vervolgens de nieuwe Tweede Kamer bijeen.
Data verkiezingsuitslag
De EML-bestanden met de verkiezingsuitslag zijn te vinden op de website Overheid.nl, open data van de overheid.
De data is ook in CSV-formaat beschikbaar. Deze data bevat de uitslag per gemeente op lijstniveau, en landelijk/per kieskring op kandidaatsniveau.
In de Databank verkiezingsuitslagen vindt u de uitslagen per partij per gemeente.