Oprichten politieke partij
Iedereen kan een politieke partij oprichten. De Kieswet stelt hier geen eisen aan. Veruit de meeste politieke partijen kiezen voor een vereniging met volledige rechtspersoonlijkheid, omdat zij dan een partijnaam (aanduiding) kunnen registreren die op het stembiljet komt te staan.
Als een partij met haar partijnaam (aanduiding) op het stembiljet wil komen, moet zij die naam registreren bij de Kiesraad (het centraal stembureau). Een van de voorwaarden om een partijnaam (aanduiding) te registeren, is dat het moet gaan om een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid.
Nieuwe partij door fusie
Meerdere politieke partijen kunnen als één nieuwe partij meedoen aan verkiezingen door te fuseren. Dat kan op twee manieren. De eenvoudigste manier is door de ene partij te laten opgaan in de andere (‘de moederpartij’). De aanduiding van de ‘moederpartij’ blijft in principe geregistreerd en de gefuseerde partij betaalt geen waarborgsom en hoeft geen ondersteuningsverklaringen in te leveren.
Politieke partijen kunnen ook fuseren door samen een nieuwe politieke partij op te richten. De nieuw opgerichte vereniging kan vervolgens een verzoek indienen om een naam (aanduiding) te registreren. Er moet dan een nieuwe vereniging worden opgericht met volledige rechtsbevoegdheid. Deze nieuwe vereniging maakt dan eigen statuten op, waaruit de fusie en de opheffing van de oorspronkelijke verenigingen moet blijken.
Als elk van de gefuseerde partijen bij de vorige verkiezing minimaal één zetel heeft behaald, of als aan de samenvoeging van hun aanduidingen een zetel is toegekend bij de vorige verkiezing, dan hoeft de nieuwe politieke partij geen waarborgsom te betalen of ondersteuningsverklaringen in te leveren.