Blanco en ongeldige stemmen

Naast geldige stemmen bestaan er blanco stemmen en ongeldige stemmen. Iemand stemt blanco door het stembiljet helemaal leeg te laten. Als het stembiljet op een verkeerde manier is ingevuld, geldt dit als een ongeldige stem. Het uitbrengen van een blanco stem heeft, net als ongeldige stemmen en niet-stemmen, geen invloed op de zetelverdeling.

Beeld: Martijn Beekman

Blanco stem

Bij een blanco stem is het stembiljet helemaal leeg. Er is dus geen bolletje geheel of gedeeltelijk ingekleurd en verder ook niets op het stembiljet geschreven. Een blanco stem telt mee voor de opkomst van de verkiezing, maar heeft geen invloed op de uitslag van de verkiezing en de kiesdeler. Hiervoor tellen alleen de op kandidaten uitgebrachte stemmen mee. Een blanco stem gaat dus niet naar de grootste partij.

Ongeldige stem

Een stem is ongeldig in de volgende gevallen:

  • Het is niet duidelijk op wie u stemt, bijvoorbeeld omdat u meerdere bolletjes heeft ingekleurd.
  • Er is iets op het stembiljet geschreven waardoor iemand kan weten wie u bent.
  • Er is geen bolletje rood gemaakt, maar heeft wel op het stembiljet geschreven of getekend.
  • Het stembiljet is niet met rode kleur ingevuld.

Ook een ongeldige stem telt mee voor de opkomst van de verkiezing, maar heeft geen invloed op de uitslag van de verkiezing en de kiesdeler. Hiervoor tellen alleen de op kandidaten uitgebrachte stemmen mee.

Als een kiezer zich bij het invullen van zijn stembiljet vergist, geeft hij het biljet terug aan de voorzitter. Deze maakt dit stembiljet onbruikbaar en geeft hem (eenmaal) een nieuw biljet.

Opkomst

Blanco stemmen en ongeldige stemmen worden wel meegenomen bij het bepalen van de opkomst: het aantal mensen dat naar het stembureau is gekomen om te stemmen. De stembureaus en hoofdstembureaus vermelden het aantal blanco stemmen, evenals het aantal ongeldige stemmen, afzonderlijk in het proces-verbaal van de zitting.

Zie Kieswet art. N 7.