Advies over restzetelverdeling bij afschaffing lijstencombinaties

De Kiesraad heeft op verzoek van de minister van BZK een advies uitgebracht over een aanpassing van het systeem van restzetelverdeling. Aanleiding voor dit advies is het voornemen van de minister om lijstencombinaties af te schaffen. De veronderstelling was dat afschaffing nadelig is voor kleinere partijen – en de vraag was welk systeem van restzetelverdeling dit nadeel kan compenseren.

Beeld: ©Teun Berserik

Uit het advies blijkt dat er op zich geen grond is voor compensatie van kleinere partijen voor afschaffing, omdat zowel kleine als grote partijen profijt kunnen hebben van het gebruik van de lijstencombinatie - en omdat de lijstencombinatie niet ten gunste van de kleine partijen is ingevoerd. Wel is het zo, dat het feitelijk vooral kleine partijen waren die de afgelopen decennia van de mogelijkheid tot het aangaan van een combinatie gebruik maakten. Hierdoor verwierven zij af en toe een extra zetel.

Politieke weging

Indien men dit voordeel wil handhaven, dan zou een keuze gemaakt moeten worden uit het systeem van d’Hondt, Saint-Laguë en H/H - deze systemen voor restzetelverdeling blijven namelijk het dichtst bij de huidige situatie. In het advies worden de verschillende systemen van restzetelverdeling toegelicht. De uiteindelijke vraag of de restzetelverdeling überhaupt moet worden aangepast vindt de Kiesraad overigens een politieke weging.