Ondersteunende software verkiezingen (OSV2020)
De Kiesraad levert een softwareprogramma ter ondersteuning van het verkiezingsproces: Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV2020). OSV2020 wordt gebruikt door politieke partijen, gemeenten en de centraal stembureaus.
Programmaonderdelen en levering OSV2020
OSV2020 bestaat uit drie programmaonderdelen:
-
Voor politieke partijen: OSV2020-PP: Politieke Partij
Het programmaonderdeel voor politieke partijen om kandidatenlijsten op te stellen en de benodigde documenten aan te maken. - Voor het centraal stembureau: OSV2020-KS: Kandidaatstelling
Het programmaonderdeel voor het centraal stembureau om de kandidatenlijsten te onderzoeken en vast te stellen. - Voor gemeenten en centraal stembureau: OSV2020-U: Uitslagvaststelling
Het programmaonderdeel voor gemeenten en centraal stembureaus om de uitslagen op te tellen en de zetelverdeling te berekenen. Het programma is verstuurd op dvd.
Ontwikkeling software Abacus
De Kiesraad ontwikkelt een nieuw softwareprogramma voor de berekening van de uitslag van de verkiezingen: Abacus, software voor verkiezingsuitslagen en zetelverdeling. Het programma telt uitslagen bij elkaar op en berekent de zetelverdeling. Abacus vervangt de module Uitslagvaststelling van het programma Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV2020) dat sinds 2020 wordt gebruikt.
Abacus?
Een abacus is een telraam met kralen die, afhankelijk van het type abacus, heen en weer geschoven kunnen worden in horizontale of verticale richting, om sommen en andere wiskundige berekeningen mee uit te voeren. Het is een transparante en eenvoudige manier om berekeningen uit te voeren en past daardoor goed bij de waarborgen die we aan het verkiezingsproces stellen. Een betrouwbaar rekenhulpmiddel dat al eeuwen wordt gebruikt.
Papieren proces is leidend
Na afloop van verkiezingen worden in de stembureaus de stembiljetten met de hand geteld en de uitkomsten vastgelegd in een proces-verbaal. Vervolgens tellen gemeentelijke stembureaus, hoofdstembureaus en het centraal stembureau de uitslagen van de stembureaus digitaal bij elkaar op. Hierbij zal Abacus worden gebruikt, met als doel een zorgvuldige invoer en correcte optelling. De optellingen en de zetelverdeling die met de programmatuur worden gegenereerd, worden handmatig gecontroleerd, aan de hand van controleprotocollen die de Kiesraad opstelt.
Ontwikkeling
De software wordt ontworpen en gebouwd door de Kiesraad zelf, in nauwe samenspraak met gebruikers, met name mensen bij gemeenten, waterschappen en het openbaar lichaam op de eilanden.
Zoals gebruikelijk bij de Rijksoverheid, is de software open source. De ontwikkeling is te volgen via onze Github pagina -> Abacus repo