Stembureaus
De waterschapsverkiezingen worden gecombineerd met die van provinciale staten. Kiezers kunnen daarom op dezelfde dag in een stembureau voor beide verkiezingen stemmen. In de stembureaus staan aparte stembussen voor de waterschapsverkiezingen en voor de provinciale statenverkiezingen. Uiteraard kan een kiezer ook besluiten slechts aan één van de 2 georganiseerde stemmingen deel te nemen.
(Beeldtitel: Stembureaus. Mensen staan in een stembureau. Een man en een vrouw legen een stembus. Een rood ingekleurd stemvakje. Een man:)
RUSTIGE MUZIEK
MANNENSTEM: Nederland telt ongeveer 10.000 stembureaus.
Die zijn vaak gevestigd in openbare gebouwen zoals scholen, ziekenhuizen, verzorgingstehuizen.
Maar we kennen tegenwoordig ook stembureaus op bijzondere locaties zoals winkelcentra en NS-treinstations.
Zelfs mobiele stembureaus komen tegenwoordig voor.
(Beeldtekst: Toegankelijkheid.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
Stembureaus moeten allemaal goed toegankelijk zijn voor kiezers.
Kiezers moeten deze stemlokalen kunnen vinden en van belang is dat de bewegwijzering goed is.
(Diverse bordjes met 'Stembureau' en daaronder een pijl.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
De Kieswet bepaalt dat ten minste 25 procent van alle stemlokalen geschikt moet zijn voor kiezers met een fysieke beperking.
Dat betekent dus: geen drempels bij de ingang en het liefst ook een parkeervoorziening voor gehandicapte kiezers.
(Beeldtekst: Stembureauleden.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
Als de kiezer dan binnenkomt in het stemlokaal ziet hij achter de tafel stembureauleden.
Dat zijn vrijwilligers, benoemd door het college van burgemeester en wethouders.
Ze zijn geïnstrueerd door de gemeente en kennen alle procedures van de Kieswet.
Ze zijn verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde in het stemlokaal.
Ze mogen geen blijk geven van hun politieke voorkeur want in het stemlokaal moet de kiezer in alle rust en kalmte zijn stem kunnen uitbrengen.
Flyeren en campagnevoering, dat mag buiten het stemlokaal maar niet binnen het stemlokaal.
(Beeldtekst: Kiesraad. www.kiesraad.nl.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER EN STOPT DAN
Een kiezer stemt voor het waterschap in zijn regio. Als in één gemeente meerdere waterschappen zijn gevestigd, dan kan de kiezer normaal gesproken alleen stemmen voor de waterschapsverkiezing in de stembureaus die binnen de grenzen van 'zijn' waterschap vallen. Gemeenten kunnen wel bepaalde stembureaus aanwijzen waar kiezers toch voor alle waterschappen in de gemeente kunnen stemmen, bijvoorbeeld het centraal station. Hierdoor zijn kiezers minder gebonden aan het gebied waarin zij wonen en kunnen wij op meerdere plekken binnen de gemeente hun stem uitbrengen.
Stembureaus zijn op de verkiezingsdag geopend van 's ochtends 7.30 tot 's avonds 21.00 uur. Alleen bijzondere stembureaus kunnen andere openingstijden hebben.
Verantwoordelijkheid stembureaus
De stembureauleden zijn verantwoordelijk voor het verloop van de verkiezingen in hun stemlokaal. Ook zijn zij verantwoordelijk voor een juiste toepassing van de regels uit de Kieswet. Het is de verantwoordelijkheid van de voorzitter van het stembureau om de orde in het stemlokaal te handhaven. Zie Kieswet art. J. 37. De stembureaus die door het college zijn aangewezen voor de provinciale statenverkiezing, zijn tevens stembureau voor de waterschapsverkiezing. Dit is geregeld in de Kieswet art. E 3.
Locaties stemlokalen
Uiterlijk 4 dagen voor de stemming ontvangen kiezers een lijst met adressen van stemlokalen, samen met de kandidatenlijst. Dit is geregeld in de Kieswet art. J 4 en het Kiesbesluit art. J 1.