Deskundigengroep adviseert (alleen) voor elektronisch tellen te kiezen

De Deskundigengroep Elektronisch stemmen en tellen in het stemlokaal heeft de minister geadviseerd te opteren voor invoering van de stemmenteller. Ze zijn terughoudend waar het de invoering van een stemprinter betreft: ‘De stemprinter is een veel complexer systeem waar meer risico’s aan kleven.’ Dit blijkt uit een rapportage van de door de minister van BZK ingestelde Deskundigengroep over specificaties van een stemprinter en stemmenteller. De invoering van de stemmenteller vergt wel een nieuw stembiljet dat geschikt is om elektronisch geteld te worden, stelt de Deskundigengroep.

Beeld: Rapport Commissie Van Beek

De Deskundigengroep Elektronisch stemmen en tellen in het stemlokaal is in mei 2015 ingesteld, met twee taken. Het opstellen van de specificaties voor het elektronisch stemmen en tellen in het stemlokaal. En het onderzoeken of voor de specificaties breed draagvlak bestaat.

Aanbevelingen

In de rapportage van de Deskundigencommissie staan tevens aanbevelingen op punten als beveiliging van stemprinter en stemmenteller, het activeren van de stemprinter door de kiezer, de steekproefsgewijze controle van elektronisch getelde stembiljetten, alsook keuzen omtrent opslag, beheer en onderhoud.

Risico’s inzet ict in verkiezingsproces

De Deskundigengroep geeft aan dat het uitvoeren van de opdracht ‘geen makkelijke opgave’ is geweest: ‘Het verkiezingsproces is veel complexer dan vaak wordt aangenomen.’ Daarbij stelt de Deskundigengroep dat de voordelen van ict in het verkiezingsproces wel worden gezien, maar dat in onvoldoende mate wordt onderkend dat ‘de dreigingen en risico’s’ steeds groter zijn geworden. 

Marktuitvraag

In zijn Kamerbrief bij de stukken van de Deskundigengroep, meldt Plasterk dat hij op basis van de door de Deskundigengroep opgestelde specificaties voor stemprinter en stemmenteller, een uitvraag van de markt zal laten doen. Hieruit moet met name blijken of de markt producten op basis van de genoemde specificaties kan realiseren, wat het tijdspad op ontwikkeling daarvan zou zijn, en met welke kosten de ontwikkeling gemoeid gaat. Plasterk verwacht in het najaar de uitkomsten van de marktuitvraag beschikbaar te hebben. 

Commissie Van Beek

De instelling van de Deskundigengroep is nog een uitvloeisel van onderzoek van de Commissie van Van Beek naar de invoering van elektronische hulpmiddelen in het verkiezingsproces. In het voorkeursmodel dat de Commissie voorstond, kunnen kiezers op een stemprinter een keuze maken uit de partijen en kandidaten. Het stembiljet met hun keuze printen zij zelf uit. De kiezer stopt het stembiljet daarna in de stembus. Na afloop van de stemming worden alle stembiljetten elektronisch geteld met scanapparatuur.