Beoordeling kandidatenlijsten

Politieke partijen op Bonaire, Sint Eustatius en Saba kunnen hun kandidatenlijst inleveren bij de Kiesraad of bij de gezaghebber van het betreffende openbaar lichaam (eiland). De kandidatenlijsten en bijbehorende stukken die in een openbaar lichaam (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) zijn ingeleverd, worden door de gezaghebber beoordeeld op authenticiteit. Vervolgens stuurt de gezaghebber de ingeleverde stukken (met een begeleidingsverklaring) direct per e-mail naar de Kiesraad.

Vervolgens onderzoekt het centraal stembureau in een niet-openbare zitting de geldigheid van de kandidatenlijsten, de daarop voorkomende kandidaten en de geplaatste partijnaam (‘aanduiding’).

Verzuimen

Als er verzuimen bij de beoordeling van de lijsten blijken – er ontbreken bijvoorbeeld stukken – dan stelt het centraal stembureau de inleveraar van de lijst hiervan op de hoogte. Wanneer het centraal stembureau één of meer verzuimen constateert bij een lijst die in een openbaar lichaam (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) is ingeleverd, meldt de Kiesraad dit direct aan de gezaghebber van het betreffende openbaar lichaam.

Vervolgens brengt de gezaghebber de inleveraar van de kandidatenlijst direct op de hoogte van de verzuimen via een aangetekende brief of een gedagtekend ontvangstbewijs. De inleveraar kan binnen drie dagen de verzuimen herstellen door de ontbrekende of onvolledige stukken aan te vullen bij de Kiesraad of de gezaghebber.

Zie Kieswet art. S 1.

Openbare zitting: geldigheid kandidatenlijsten

Uiterlijk tien dagen na de kandidaatstelling beslist het centraal stembureau in een openbare zitting over de geldigheid van de ingeleverde kandidatenlijsten. In dezelfde openbare zitting nummert het centraal stembureau ook de kandidatenlijsten.

Zie Kieswet art. S 2 en S 10.

Beroep instellen

Tegen de beslissingen over de geldigheid van de kandidatenlijsten kan een belanghebbende of iedere kiezer binnen vier dagen beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Voor kandidatenlijsten die zijn ingeleverd in Caribisch Nederland kan geen beroep worden ingesteld bij de Raad van State, maar bij het Gemeenschappelijk Hof voor Justitie van Aruba, Curaçao en Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Er is geen beroep mogelijk tegen de beslissing van het centraal stembureau over de nummering van de kandidatenlijsten.

Zie Kieswet art. S 5 en Ya 40 e.v.

Verbieden politieke partij

Het staat burgers vrij om een politieke partij op te richten. Dit recht is gebaseerd op de grondwettelijke vrijheid van vereniging. Nederland kent geen preventief toezicht op politieke partijen. Alleen de rechter kan, op verzoek van het Openbaar Ministerie, bepalen of een vereniging verboden moet worden. Volgens het Burgerlijk Wetboek kan de rechter een rechtspersoon ontbinden waarvan de werkzaamheid of het doel in strijd is met de openbare orde.