Stemmen
Om te mogen stemmen voor waterschapsverkiezingen moet de kiezer op de dag van kandidaatstelling in een waterschap wonen, 18 jaar of ouder zijn en niet uitgesloten zijn van het kiesrecht. Kiezers ontvangen uiterlijk 14 dagen voor de verkiezingen 2 stempassen; één stempas voor de waterschapsverkiezing en één voor de provinciale statenverkiezing. Uiterlijk 4 dagen voor de stemming krijgen kiezers thuisbezorgd: de kandidatenlijst, adressen en openingstijden van stemlokalen en mobiele stembureaus.
(Beeldtitel: Stemmen. Mensen staan in een stembureau. Een man en vrouw legen een stembus. Een rood ingekleurd stemvakje. Een man:)
RUSTIGE MUZIEK
MANNENSTEM: Er zijn in ons land twee manieren om te stemmen.
Zelf in persoon in het stembureau van zijn keuze of bij volmacht.
Dat kan op verschillende manieren maar de meest gemakkelijke manier is door het invullen van de achterzijde door zowel de volmachtgever als door de gemachtigde.
Een gemachtigde mag in ons land maximaal twee volmachtstemmen uitbrengen en hij moet een volmachtstem tegelijkertijd met zijn eigen stem uitbrengen.
Daarnaast moet de gemachtigde ook nog een kopie van het identiteitsbewijs van de volmachtgever overhandigen aan de voorzitter van het stembureau.
(Beeldtekst: Procedures.)
Als de kiezer bij het stembureau komt dan overhandigt hij zijn stempas en zijn identiteitsbewijs aan de voorzitter van het stembureau.
Die controleert de identiteit van de kiezer.
Als dat in orde is, zal hij het nummer van de stempas voorlezen en een ander lid van het stembureau zal dan aan de hand van het register van ongeldige stempassen controleren of de stempas geldig is.
Is dat het geval, dan overhandigt de voorzitter hem een stembiljet waarmee de kiezer naar het stemhokje loopt, het stembiljet openvouwt en het stemvakje voor de naam van de kandidaat rood inkleurt.
Niet blauw of groen, maar rood.
Als dat gebeurd is, vouwt de kiezer zijn stembiljet weer op loopt ermee terug naar het stembureau en deponeert het stembiljet in de bus.
En daarmee heeft hij zijn stem uitgebracht.
(Beeldtekst: Goed om te weten.)
Als een kiezer zich bij het uitbrengen van zijn stem vergist door bijvoorbeeld een verkeerde kleur te gebruiken of een verkeerde kandidaat aan te kruisen kan hij de voorzitter van het stembureau vragen, eenmalig, om een nieuw stembiljet.
Het oude stembiljet wordt dan direct onbruikbaar gemaakt.
(Een vrouw stempelt het woord 'onbruikbaar' op een biljet.)
Een kiezer gaat normaal alleen het stemhokje in maar kiezers met een fysieke beperking mogen zich laten bijstaan door een ander.
Het liefst door een persoon van hun keuze maar eventueel ook door een lid van het stembureau.
(Beeldtekst: Kiesraad. www.kiesraad.nl.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER EN STOPT DAN
Binnen waterschapsgrenzen stemmen
Met een stempas voor de waterschapsverkiezing kan een kiezer alleen stemmen in een stembureau in de gemeente dat ook binnen de grenzen van het waterschap ligt. In sommige gemeenten lopen de grenzen niet gelijk met de grenzen van het waterschap. De gemeente kan bepaalde stembureaus aanwijzen waar ook gestemd kan worden voor een waterschap dat niet in dat gebied ligt. Zie Kieswet art. J 5 en Kiesbesluit art. J 1. Kiezers kunnen ook stemmen in een andere gemeente, voor zover ook deze gemeente in het betreffende waterschap valt. Hiervoor kunnen zij een kiezerspas aanvragen. Als de kiezer tegelijk voor het algemeen bestuur van een waterschap en voor de provinciale staten wil stemmen, overhandigt hij beide stempassen aan de voorzitter.